စီၯဘးအူ ကႜံအိဢ္ဖ် ဲဢ္ထီဢ္ဖဲ၁ ၉၀၃ နံဢ္လါအီးကထိဘဿဢ္( ၇ )သီအနံၯ
(တဿ္မၯနီဢ္လဿညါသ့ဢ္တဖဢ္ကြဲးကမဢ္၀ဲလဿကီဿ္ခိဢ္အိဢ္ဖ်ဲ
ဢ္ထီဢ္လဿ၁ ၉၀၅
နံဢ္န့ဢ္လီၯ.)ဖဲဘဲကယဲးသ၀ီကီဿ္ပသံဢ္အတဿ္ပဿဖဲအဲကလံးအပဒိဢ္ပဿတဿ္လဿ
ကီဿ္ပယီၯအ စိၯအခါ န့ဢ္လီၯ .အ ပဿ္မ့ဿ္၀ဲဒဢ္စံာ္ကစဿ္ပွၯဒိဢ္က်ိ ဢ္ဒိဢ္စ့သးပွဿ္
စီၯသဢ္မႜးကႜံဒီးအ
မိဿ္တခီ မ့ဿ္၀ဲသးပွဿ္မုဢ္မု၈ဿ္နီဿ္အ့နူး န့ဢ္လီၯ.စီၯဘးအူကႜံအ
ဒီပုဿ္၀ဲဿ္ခဲ
လဿာ္အိဢ္၀ဲဒဢ္( ၅ ) ၈ၯန့ဢ္လီၯ.အ ၀ဲဿ္ကိမ့ဿ္၀ဲဒဢ္နီဿ္ရံစဿ္ခံ၈ၯတ၈ၯ
န့ဢ္မ့ဿ္၀ဲဒဢ္နီဿ္ဃ့မဲၯသဿ၈ၯတ၈ၯတခီန့ဢ္မ့ဿ္၀ဲဒဢ္စီၯဘးအူ ကႜံလြံဿ္၈ၯတ၈ၯန့ဢ္
မ့ဿ္၀ဲဒဢ္နီဿ္ဘံဢ္ဖိဒီးအသဒါန့ဢ္မ့ဿ္၀ဲဒဢ္နီဿ္ကံၯဖိန့ဢ္လီၯ
.
သးပွဿ္စီၯသဢ္မႜးကႜံဒ္အမ့ဿ္၀ဲဒဢ္ပွၯထူးပွၯတီၯတ၈ၯအသိးဘဢ္တဿ္ပာ္ဒိဢ္ပာ္ကဲ
အီၯဘဢ္တဿ္အဲဢ္ဘဢ္အီၯပ်ံၯဘဢ္အီၯလဿကီဿ္ပသံဢ္ဟီဢ္က၀ီၯတဿ္ပဿအပူၯတ
၈ၯန့ဢ္လီၯ.အ ၀ဲဒဢ္အိဢ္ဒီးစံာ္ လီဿ္နာ္ လီဿ္အါအါ
၈ီဿ္၈ီဿ္တကးဒံးဘဢ္(ဟိုင္းၾကီး
ကြ်န္း) ကီးဖးဒိဢ္ဒီတကီးန့ဢ္မ့ဿ္အ တဿ္န့ဢ္လီၯ.ဘဢ္ဃးဒီးဖုသဢ္မႜးကႜံအ
၈့ဿ္န့ဢ္
အလံၯမုဢ္နီဿ္သဲလ္မၯရံစဿ္( နီဿ္သဲ လ္မၯကႜံ)ကြဲးက့ၯအနီဿ္ဆံးခါအ ၈့ဿ္အက်ိၯ
အက်ါတတီၯန့ဢ္ကြဲး၀ဲဒဢ္ဒ္အံၯ
- တဿ္လဿယဖုစီၯသဢ္မႜးကႜံန့ဢ္မ့ဿ္ပွၯတ၈ၯလဿ
အအဲဢ္မၯစဿၯပွၯ၈့ဿ္၀ီတဿ္မၯတ၈ၯန့ဢ္လီၯ.လီၯဆီဒဢ္တဿ္
တဿ္လဿယဖုန့ဢ္အ
သးဆူဢ္လဿအဲဢ္ဒိးဆီဢ္ကဖီထီဢ္န့ဢ္အပွၯကလုာ္ကညီဖိသ့ဢ္တဖဢ္အခံလဿအ
သးကအိဢ္ဃုတဿ္ကူဢ္ဘဢ္ကူဢ္သ့န့ဢ္လီၯ .ယဖုန့ဢ္ မ့မ့ဿ္ဒဢ္ကယဿာ္ပွၯထူးပွၯ
တီၯဒီးပွၯအါ
၈ၯပာ္ဒိဢ္ပာ္ ကဲအီၯဘဢ္ဆဢ္ဖ်ါဘဢ္ယၯလဿအ၀ဲဒဢ္တအဲဢ္ဒိးအိဢ္
ဆိး
ကူကၯတဿ္ဆွဳဢ္ဆွဳဢ္ဘွဲဢ္ဘွဲဢ္ဒ္ ပွၯခူ ဖိ၀့ဿ္ဖိတဖဢ္အသိးန့ဢ္ဘဢ္.အ ၀ဲကူ
ဒဢ္သိးဒဢ္ပွၯမုဿ္ဆ့ဢ္မုဿ္၈ီၯအ
တဿ္ကူတဿ္သိးဒီးအိဢ္မူမုာ္ဒဢ္ဖဲအနီဿ္ကစဿ္ဒဢ္၀ဲ
အသ ၀ီဘဲ ကယဲးန့ဢ္ဒ္ပွၯထူစံာ္ ဖိတ၈ၯအ
တဿ္အိဢ္မူအသိးန့ဢ္လီၯ.မ့မ့ဿ္ယဖံ
တခီတဿ္မုာ္ဘဢ္အီၯလဿဟးတခြဲအီဢ္ညဢ္လဿထံက်ိပူၯဒီးပွၯခဲလဿာ္ကိးဒဢ္အီၯ
လဿ မိဒိဢ္ န့ဢ္လီၯ . ယသ့ဢ္နီဢ္ဒံးဖဲလဿယနီဿ္ဆံးအခါ န့ဢ္ယဖုမိၯထီဢ္ယစုဒီး
လဲၯကိးဟးကသုဢ္စဿၯယၯဆူအ
စံာ္ပ်ီ ပူၯန့ဢ္လီၯ.ဖဲပဟးလဿခီးဘိခိဢ္အဆဿ
ကတီဿ္အ ၀ဲနဲဢ္စိဃီၯအစုဆူ စံာ္ပ်ီ ဖးလဲဿ္ဖးကြာ္ တဖဢ္ဒီးတဲယၯဒ္အံၯ ဖိမုဢ္ဖိ
စံာ္ ပ်ီလဿနထံဢ္စိအီၯတလဿာ္ မဲာ္တ ဖဢ္ အံၯန့ဢ္မ့ဿ္ဒဢ္ပဟံဢ္ဖိဃီ ဖိအတဿ္ခဲ
လဿာ္ လီၯ .ယဖုန့ဢ္တမ့ဿ္ပွၯတ၈ၯလဿပာ္ကဖဿလဿအသးလဿအတဿ္ထူးတဿ္
တီၯတဖဢ္အဖီခိဢ္တ၈ၯဘဢ္.အ ၀ဲဒဢ္တဘွီဃံဘွီလၯအ ဟံဢ္အဃီဒ္ပွၯထူးပွၯ
တီၯအဟံဢ္ဒိဢ္က်ိၯသြါ အသိးစ့ဿ္ကီးဘဢ္.အ၀ဲဒဢ္မ့ဿ္ဒ္ပွၯသးပွဿ္တ၈ၯအသိးအ
၀ဲဒဢ္ရ့ဒီးအပွၯထူစံာ္
ဖိသ့ဢ္တဖဢ္လဿတဿ္အဲဢ္တဿ္ကြံအပူၯထီဘိန့ဢ္လီၯ.အ၀ဲ
ဟ့ဢ္မၯဘူဢ္လီၯစ့ဆူကီဿ္ပသံဢ္ကညီကႜိကိးနံဢ္ဒဲးန့ဢ္လီၯ.ဖုသဢ္ဖႜဴဢ္ကႜိလီဿ္လံၯ
လဿညါ ခါ တဿ္သူဢ္ထီဢ္အီၯလဿသ့ဢ္ဘဢ္တ ဖ်ဿဢ္န့ဢ္အ ၀ဲဒဢ္ဆီဢ္ထြဲသူဢ္ထီဢ္
စဿၯက့ၯ၀ဲဆူ ကႜိတဿး ( ဟီဢ္ကုဿ္ခီ ) လဿအၾတီဿ္ပွၯကႜိဖိ ( ၂၀၀၀) ၈ၯန့ဢ္လီၯ
.
ယသ့ဢ္နီဢ္ဘဢ္ဒံးဖဲလဿယနီဿ္ဆံးအခါ န့ဢ္ပဟံဢ္ဖိဃီဖိပလဲၯဟးအိဢ္ဘွံးကသုဢ္
ပသးဆူယဖုအ ကီးဖးဒိဢ္(ဟိုင္းၾကီးကြ်န္း)
န့ဢ္ထီဘိ လီၯ.ယပါ စီၯဘးအူ ကႜံန့ဢ္
ဟးခးအီဢ္တဿ္မံာ္ လာ္ဒီးအသကိးတဖဢ္လီၯ
.ဖဲန့ဢ္ပနဿ္မံၯတဖဢ္မ့ဿ္ဟဲဘူးထီဢ္
လဿပဟံဢ္အကရဿဿ္န့ဢ္ပွၯဘဢ္ခးတဿက့ၯအ၀ဲသ့ဢ္ဒီးခ်ံ
ဢ္န့ဢ္လီၯ.ပဟးပွီဿ္လိာ္ ကြဲထံလဿပီဢ္လဲဢ္နံၯကိးနံၯဒဲးမုာ္ဘဢ္ယၯညါ.ပအီဢ္ဘဢ္ဃီၯသဢ္ဘီဢ္ထံလဿပီဢ္
လဲဢ္နံၯလီၯ.ယအိဢ္သ့ဢ္နီဢ္သးသယုဿ္ဘဢ္က့ၯယနီဿ္ဆံးခါ ပဟံဢ္ဖိဃီဖိအတဿ္
အိဢ္မူလဿအ မုာ္ဒီးလီၯသးသယုဿ္တဖဢ္န့ဢ္တုၯမုဿ္မဆါ
တနံၯအံၯန့ဢ္လီၯ.ဘဢ္
ဆဢ္ယပဿ္သံ၀ံၯအလီဿ္ခံယဖုအကီးဖးဒိဢ္လဿအမ့ဿ္၀ဲ(ဟိုင္းၾကီးကြ်န္း)ဒီးယဖုအ
စံာ္လီဿ္နာ္လီဿ္ဖးလဲဿ္ဖးကြာ္ ဒီး ပတဿ္ထူးတဿ္တီၯတဖဢ္ န့ဢ္လီၯမဿ္ကြံာ္ ၀ဲဒဢ္ခဲ
လဿာ္ခဲဆ့န့ဢ္လီၯ.ယဖုစ့ဿ္ကီးသံ ကြံာ္ ၀ဲဒဢ္ဖဲဟီဢ္ခိဢ္တဿ္ဒုးဖးဒိဢ္ခံဘ်ီတဘ်ီအ
ဆဿကတီဿ္အခါန့ဢ္လီၯ.အ ၀ဲန့ဢ္မ့ဿ္စ့ဿ္ကီးတဿ္ဆိဢ္၈့ၯတခါ လဿယဖုအ၈ီဿ္န့ဢ္
လီၯ.အ ၀ဲဒဢ္တထံဢ္ဘဢ္တူဿ္ဘဢ္လဿၯ၀ဲတဿ္တ၈့ၯတဘဢ္တဖဢ္
ဒီးတဿ္ဘဢ္
တူဿ္ဘဢ္ခီဢ္လဿအကကဲထီဢ္န့ဿ္တဿ္သးအုးတဿ္သူဢ္တမုာ္သးတမုာ္လဿအ၈ီဿ္
လဿၯဘဢ္အ ဃိ မီၯ.စီၯဘးအူကႜံ စးထီဢ္အိဢ္ကႜိလဿအ
နီဿ္ဆံးခါ ဖဲ၀့ဿ္ပသံဢ္နံး
ခဿလ္တီၯထီကႜိ(ပွၯကိးစ့ဿ္ကီး၀ဲဒဢ္လဿဖုသဢ္ဖႜဴဢ္အ ကႜိ ) တုၯအဖ်ိထီဢ္၀ဲဖဲန့ဢ္
၀ံၯအ
၀ဲလဲၯထီဢ္ကဒီးကႜိဆူ ၀့ဿ္မီဢ္လမႜဲဢ္ မံးစထဿဢ္၀ဲးဒဿးစ္ဖီန္အိးထီဢ္၀ဲဘ်ဿ
ထံအဲကလံးတီၯထီ ကႜိန့ဢ္လီၯ.ဖဲန့ဢ္အခါ
ကႜိသ ရဢ္သ့ဢ္တဖဢ္မ့ဿ္ဒဢ္ထဲပွၯကီဿ္
မုဿ္နုာ္ ဖိခဲ လဿာ္ လီၯ.အ ၀ဲလဲၯမၯလိတဿ္ဖဲမီဢ္လမႜဲဢ္ဘ်ဿထံတီၯထီကႜိဖ်ိ
ထီဢ္
၀ဲ၀ံၯတဘ်ီ အ ပဿ္စီၯသဢ္မႜးကႜံဆွဿကဒီးအီၯဒီးအတခြါစီၯပ့ဿ္သဢ္ခံ၈ၯန့ဢ္ဆူကီဿ္
အ့ကလဲန္
(ကိၯလၯ၀ါ ကီဿ္) လဿကဆဲးထီဢ္မၯလိဘဢ္ကဒီး၀ဲတဿ္ဘ်ဿသဲ စး
တဿ္မၯလိအ
၈ီဿ္န့ဢ္လီၯ.ဖဲစီၯဘးအူ ကႜံလဲၯထီဢ္ကႜိဆူကီဿ္အ့ ကလဲန္၀့ဿ္လိဒိဢ္
အခါ အ ၀ဲမ့ဿ္ဒဢ္ပွၯနီဿ္တပ်ိၯထီဢ္သ
ီဖိတ၈ၯလဿအသးအိဢ္ဒံးဒဢ္ထဲ (၁ ၈)နံဢ္
ဧိၯန့ဢ္လီၯ . အ ၀ဲဒဢ္လဲၯတုၯ၀ဲဆူ ကီဿ္အ့ ကလဲန္ဒီးကထီဢ္မၯလိဘဢ္တဿ္ဆူ
၀့ဿ္လိဒိဢ္ အီးခ္စ္ဖီး (Oxford) ဒီးခဲၾဘ့း (Cambridge) ဖႜဢ္စိမိၯကန့ဿ္အ ၈ီဿ္အ
၀ဲဒဢ္ဘဢ္မၯလိသ့ဆိ ထီဢ္အသးလဿလးတံ ( Latin) အ က်ိာ္ လံာ္ လဲဿ္ဒီးသ
ရဢ္လီၯဆီဆီ(Professional
tutor)တနံဢ္ဃဢ္ဃဢ္လဿအ ဟံဢ္န့ဢ္လီၯ.ဖဲန့ဢ္၀ံၯ
အ လီဿ္ခံအ ၀ဲဒဢ္စးထီဢ္ထီဢ္၀ဲ မဲးဒလ့န္ခီလ့း
( Magdalene Collage) ဖဲခဲၾဘ့း
ဖႜဢ္စိမိၯကႜိ (Cambridge University) ဖဲလါအီးကထိဘဿဢ္ ၁၉၂၂
နံဢ္န့ဢ္လီၯ.
ထီဢ္ကႜိဖဲန့ဢ္(၄) နံဢ္ဒီးဖ်ိ ထီဢ္၀ဲဒဢ္ဖႜဢ္စိမိၯကႜိ ဖဲ ၁၉၂၆ နံဢ္ဖဲ တဿ္ကိဿ္ခါအဆဿ
ကတီဿ္န့ဢ္လီၯ.ဖဲန့ဢ္၀ံၯအလီဿ္ခံဒ္သိးကကဲထီဢ္ဘဢ္ပီဿ္ရီလဿအ
လူၯတဿ္မူး
တဿ္ရဿ္လဿကီဿ္အဲကလံးဒီတကီဿ္ညါ
ပာ္ပနီဢ္၀ဲအပတီဿ္ကန့ဿ္အ ၈ီဿ္အ၀ဲဒဢ္
ဆဲးထီဢ္ကဒီးတဿ္ဘ်ဿသဲ စးတဿ္မၯလိဖဲ၀့ဿ္လိဒိဢ္
(Middle Temple) ဒီးဖ်ိ ထီဢ္
၀ဲဒဢ္ပီဿ္ရီဒိဢ္တဿ္မၯလိအ ပတီဿ္ထီကတဿဿ္လဿအ မ့ဿ္၀ဲ
(Barri Sterat
Law)
ဖဲ ၁၉၂၉ နံဢ္ ဖဲ၀့ဿ္လိဒိဢ္န့ဢ္လီၯ.စီၯဘးအူ ကႜံဖ်ိ ထီဢ္ဖႜဢ္စိမိၯကႜိဖဲ ၁၉၂၆ နံဢ္
တဿ္ကိဿ္ခါန့ဢ္အ၀ဲဖ်ီအသးဒီးပွၯ၀့ဿ္လိဒိဢ္မုဢ္ဖိနီဿ္ရံနံဢ္ရိးစ္
(Renee Rose Kemp)
ဒီးအ ၀ဲသ့ဢ္အိဢ္ဆိး၀ဲဖဲ (Highgate,North London)န့ဢ္လီၯ.အ ၀ဲထီဢ္ပွဿ္ဒီး
နီဿ္ရံနံဢ္ရိးစ္အိဢ္ဆိး၀ဲဒဢ္ဖဲ၀့ဿ္လိဒိဢ္အခါအ
၀ဲသ့ဢ္ထီဢ္ဖိအ ဖိခံ ၈ၯန့ဢ္လီၯ.အ
ဖိ၀ဲဿ္ကိ စီၯမဲးခဿဢ္
(Michael Theodore ) အိဢ္ဖ်ဲ ဢ္ထီဢ္ဖဲ ၁၉၂၇
နံဢ္လါအ့ျဖ့ ဢ္
ဒီးအဖိမုဢ္ဖိနီဿ္သဲလ္မၯရံစဿ္ (
Thelma Resa ) အိဢ္ဖ်ဲ ဢ္ထီဢ္ဖဲ ၁ ၉၂၉ နံဢ္ လါ
အ့ ျဖ့ ဢ္ ဖဲအ ၀ဲသ့ဢ္အိဢ္ဆိးဖဲ၀့ဿ္လိဒိဢ္(Highgate,North
London) အခါန့ဢ္လီၯ.
တနံဢ္ဃီဖဲနီဿ္သဲလ္မၯအိဢ္ဖ်ဲ ဢ္ထီဢ္၀ံၯ (၈) လါ လဿအမ့ဿ္၀ဲလါဒံဢ္စ့ဘဿဢ္န့ဢ္အ
၀ဲသ့ဢ္ဟံဢ္ဖိဃီဖိဟဲက့ၯဆူ ကီဿ္ပယီၯလဿပီဢ္လဲဢ္က်ဲ န့ဢ္လီၯ.ဖဲန့ဢ္အခါ စီၯဘးအူ
ကႜံအသးနံဢ္အိဢ္၀ဲဒဢ္ ၂၆ နံဢ္န့ဢ္လီၯ.အတခြါ စီၯပ့ဿ္သဢ္စ့ဿ္ကီးအိဢ္ဆိးဖဲ၀့ဿ္လိဒိဢ္
အခါ ထီဢ္ပွဿ္ဒီးပွၯစကီးတလဲမုဢ္ဖိနီဿ္ကႜံန္
(Jean ) လီၯ.အ ၀ဲသ့ဢ္ဒိးန့ဿ္ဘဢ္၀ဲအ
ဖိ၀ဲဿ္ကိစီၯဒီးက်းစ္ (
Douglas ) ဒီးဟဲက့ၯဆူ ကီဿ္ပယီၯစ့ဿ္ကီးန့ဢ္လီၯ.အ တခြါ
စီၯပ့ဿ္သဢ္ဟံဢ္ဖိဃီဖိဟဲက့ၯအိဢ္၀ဲဖဲ၀့ဿ္မႜီမႜးဒီးမ့မ့ဿ္စီၯဘးအူကႜံအ
ဟံဢ္ဖိဃီဖိတ
ဖဢ္တခီဟဲက့ၯအိဢ္၀ဲဆိး၀ဲဒဢ္ဖဲ ၀့ဿ္ပသံဢ္ကညီကႜိကရဿဿ္အ ပူၯသ
ရဢ္နံးခဿဢ္လ္
အဟံဢ္(Dr.Nichol’s) န့ဢ္လီၯ.အိဢ္၀ဲဖဲန့ဢ္ယံာ္၀ဲဃိးနံဢ္န့ဢ္လီၯ.သရဢ္နံးခဿဢ္လ္အ
ဟံဢ္အံၯဘဢ္တဿ္သူဢ္ထီဢ္အီၯလဿ သ့ဢ္ဘဢ္ဒ္ပွၯကညီဖိတဖဢ္သူဢ္ဟံဢ္ဃီအက့ဿ္
အ ၈ီၯအသိး
တမ့ဿ္ဟံဢ္တဿးဒ္ပွၯကီဿ္မုဿ္နုာ္ ဖိအ ဟံဢ္အသိးန့ဢ္ဘဢ္.လီမ့ဢ္အူ
တအိဢ္ ထံပီၯဘိ လဿဟံဢ္ပူၯတအိဢ္
ကဖီအီဢ္မ့ၯအ ၈ီဿ္၈ာ္သ ၀ံလဿဖဢ္က
ပူၯတအိဢ္.ဘဢ္ဖီဒဢ္မ့ၯလဿသြဢ္လဿသ့ဢ္မုဢ္ခံကလုဿ္ထံအ
၈ီဿ္ထံခုဢ္ထံကိဿ္ဟဲ
လဿထံပီၯဘိလဿတဿ္လုဿ္ထံလီဿ္တအိဢ္ဘဢ္အ ဃိလဿပွၯ၀့ဿ္လိဒိဢ္မုဢ္ဖိနီဿ္ရံ
နံဢ္ရိးစ္အ
၈ီဿ္မ့ဿ္တဿ္ကီတဿ္ခဲ ဖးဒိဢ္လဿဘဢ္လဲၯခီ ဖ်ိဘဢ္၀ဲတနံၯဘဢ္တနံၯအ
၈ီဿ္န့ဢ္လီၯ.လဿန့ဢ္အ
မဲာ္ ညါ တဿ္ကိဿ္ခါအဆဿကတီဿ္ တဿ္ကိဿ္သ ၀ံသ ၀ါ ပ
စိၯအ့ဢ္တဿ္ဃဿ္ဖ် း ဟီဢ္ခိဢ္ကမူဢ္သ့ဢ္တဖဢ္ခုဢ္လံလူတဿ္စူၯခါ
ထံဒိဢ္ဃိဢ္ယြၯ ဟံဢ္ခီဢ္ထံးပွဲၯမးထဲလဿကပံာ္ဘူးဘီ ဘဢ္ဟးထီဢ္ဟးလီၯကီကီခဲခဲ
လဿတဿ္န့ဢ္
အ ဃိ ပွၯ၀့ဿ္လိဒိဢ္မုဢ္ဖိ နီဿ္ရံနံဢ္ရိးစ္ ဒီးအ ဖိခံ ၈ၯထံဢ္ဘဢ္သ ၈ဿဿ္ဘဢ္၀ဲဒီးတဿ္
ဆိးက့ဆါဘီ
တဿ္ဆိးက့မံနီၯအါ မးလီၯ.တုၯဃီၯဆူ ၁၉၃၈ နံဢ္န့ဢ္သး ပွဿ္စီၯသဢ္
မႜးကႜံ
သူဢ္ထီဢ္န့ဿ္အဒဲဢ္မုဢ္ ပွၯ၀့ဿ္လိ ဒိဢ္မုဢ္ဖိနီဿ္ရံနံဢ္ရိးစ္အ ဟံဢ္တဖ်ဿဢ္ဒ္အဒဲဢ္
မုဢ္သးလီ၀ဲဒဢ္အ
က့ဿ္အ ၈ီၯဒ္ပွၯကီဿ္မုဿ္နုာ္ ဖိအ ဟံဢ္အ က့ဿ္အ ၈ီၯအသိး လဿ
၀့ဿ္ပသံဢ္အ ၀့ဿ္ခ်ဿန့ဢ္လီၯ.ဟံဢ္ဖိတဖ်ဿဢ္အံၯယုဿ္နဿ္၀ဲအ
မံၯလဿ(Rose Cottage)
န့ဢ္လီၯ.စီၯဘးအူ ကႜံအိဢ္ဖဲ၀့ဿ္ပသံဢ္ အိးထီဢ္၀ဲဒဢ္အ
၀ဲၯဒဿးဖဲ၀့ဿ္ပူၯအိဢ္ဘူးတာ္
လိာ္အသး ဒီးကသံဢ္သ ရဢ္ဒိဢ္ဒီးကထဿဢ္စဢ္စံဢ္ဖိ အ
ကသံဢ္တဿးဒီးတူဿ္လိာ္ ၀ဲ
တဿ္မူးတဿ္ရဿ္တဖဢ္န့ဢ္လီၯ.မ့မ့ဿ္အ ပဿ္သ
ပွဿ္စီၯသဢ္မႜးကႜံတခီသံ ကြံာ္ ၀ဲဒဢ္ဖဲ
တခ် ဳးယပဢ္ဟဲနုာ္ လီၯ၀ဲဆူ ကီဿ္ပယီၯအ ပူၯဒံးဘဢ္တနံဢ္လဿအ
မ့ဿ္၀ဲဖဲ ၁၉၄၀
နံဢ္ဒီး ကယဲဿ္မ့ဿ္အ ဟီဢ္ခိဢ္ကပံာ္ ဒီးတဿ္ထူးတဿ္တီၯသ့ဢ္တဖဢ္န့ဢ္ဟ့ဢ္နီၯလီၯ
တ့ဿ္န့ဿ္က့ၯ၀ဲဆူ
အ ဖိယဲဿ္၈ၯအ စု ပူၯပွဲၯသိးသိးန့ဢ္လီၯ . တဿ္ဆဿကတီဿ္တုၯ
ဃီၯဖဲ ၁၉၄၂
နံဢ္လါ ယႏူၯအါ ရံၯန့ဢ္ပယီၯ (BIA) တဖဢ္ဟဲကိးနုာ္ လီၯ၀ဲယပဢ္
သုးမုဿ္ဒိဢ္ဆူကီဿ္ပယီၯအ ပူၯလဿကဒုးဖ်ိ
းထီဢ္ကြံာ္ န့ဿ္အဲ ကလံးပဒိဢ္လဿကီဿ္ပ
ယီၯပူၯအ ၈ီဿ္န့ဢ္လီၯ . ယပဢ္သုးတဖဢ္ဟဲနုာ္လီၯဆူ
ကီဿ္ပယီၯပူၯဒီးဒုးမၯနဿၯတဿ္
ခ့် မးမ့ဿ္လဿပယီၯ(BIA) တဖဢ္နဲဢ္န့ဿ္အ ၀ဲသ့ဢ္အက်ဲဒီးဆီဢ္တခူ
တိစဿၯမၯစဿၯအ
၀ဲသ့ဢ္အ ဃိန့ဢ္လီၯ.ပယီၯသ့ဢ္တဖဢ္သးဆါ ပွၯကညီဒီးစံး၀ဲလဿ- ပွၯကညီဖိတဖဢ္
န့ဢ္မ့ဿ္ပွၯဆီဢ္ထြဲ
အိဢ္ပွိၯမၯစဿၯအဲ ကလံးပဒိဢ္န့ဢ္လီၯ.လဿတဿ္န့ဢ္အ ဃိပယီၯ
(BIA) လဿအသးဆါ
အဲကလံးပဒိဢ္တဖဢ္အံၯစးထီဢ္မၯသ ံပွၯကညီဆွဳဢ္မဲာ္ ကဲၯ
မဲာ္ ဒြဲဢ္အူထီဢ္ကြံာ္ ပွၯကညီဒူသ
၀ီ ပွၯကညီတဖဢ္ဘဢ္ပ်ံၯဘဢ္ဖုးတဿ္ဘဢ္ဟးစံဢ္
အိဢ္ခူသူဢ္ဆူပွဿ္လာ္ က်ါတနံၯတပူၯတနၯတပူၯလီၯ
. ပယီၯ(BIA) တဖဢ္လဲၯထီဢ္
ဖီဢ္မၯသံ ကြံာ္ ၀ဲစီၯဘးအူ ကႜံအ တခြါကိတိာ္ စီၯပ့ဿ္သဢ္ဒီးအါ
ပွၯစကီးလဲ မုဢ္ဖိ
နီဿ္ကႜံန္ (J ean ) ဒီးအ ဖိအ လံၯဟံဢ္ဖိဃီဖိ ကိး၈ၯဒဲးလဿအ ဟံဢ္ပူၯဖဲ၀့ဿ္မႜီမႜး၀ံၯ
ဒြဲဢ္အူ
ထီဢ္ကြံာ ္၀ဲ ကိတိာ္ စီၯပ့ဿ္သဢ္အ ဟံဢ္လဿမ့ဢ္အူခဲ လဿာ္ လီၯ.လဿကိတိာ္
စီၯပ့ဿ္သဢ္အ
ဟံဢ္ဖိ ဃီဖိအ က်ါ ပွၯသးသ မူပူၯဖ်ဲ းကြံာ္ ဒဢ္ထဲအ ဖိခြါ ၀ဲဿ္ကိ စီၯဒီး
က်းစ္ ပ့ဿ္သဢ္(
Douglas Pe Tha) တ၈ၯဧိၯလီၯ.ဒီးက် းစ္ပူၯဖ်ဲး၀ဲမ့ဿ္လဿအခါ ဖဲန့ဢ္
အ ၀ဲသုးခိဢ္ဒိဢ္၈ီဿ္၈့ဿ္(Lieutenant
) လဿထံသုးမုဿ္ဒိဢ္ဒီးဘဢ္လဲၯလီၯမူဒါဆူ ကီၯ
လၯသူ ကီဿ္(Royal India Naval
Reeserve) အ ဃိလီၯ.ယပဢ္အသုးမုဿ္ဒိဢ္အက
ဘီ ယူၯသ့ဢ္တဖဢ္ဟဲကြံာ္လီၯမ့ဢ္ပိဿ္ဆူခူပူၯ၀့ဿ္ပူၯကိးနံၯဒဲး
မ့ဢ္အူအီဢ္ကြံာ္ခူ၀့ဿ္သ့ဢ္
တဖဢ္ ပွၯခူ ဖိ ၀့ဿ္ဖိသ့ဢ္တဖဢ္ဘဢ္ပ်ံၯဘဢ္ဖုး တဿ္ဘဢ္ထြးထီဢ္ဃ့ဿ္
ဆူ တဿ္လီဿ္
အိဢ္ယံၯဒီးခ ူ၀့ဿ္ တရူး ကီၯလၯသူဒီး ပွၯဒိဢ္က်ိ ဢ္ ဒိဢ္စ့သ့ဢ္တဖဢ္က်ဲ းစဿးလဿက
လဲၯစံဢ္အိဢ္ ကဒု အသးဆူ ကီၯလၯသူ ကီဿ္န့ဢ္ လီၯ.ခူ ပူၯ၀့ဿ္ပူၯကဲထီဢ္ က့ၯဒ္
တဿ္သြဢ္ခိဢ္ကညီဿ္ကဘွဲဢ္အသိး
ပွၯတအိဢ္လဿၯနီတ၈ၯဘဢ္.စီၯဘးအူ ကႜံစ့ဿ္
ကီးဘဢ္ယိဢ္တဿ္လဿအ ဖိဒီးအ
မါသးသ မူအ ၈ီဿ္အ ဃိက်ဲ မ့ဿ္ဟိန့ဢ္တိာ္ ပာ ္၀ဲဒဢ္
လဿကဆွဿပူၯဖ်ဲးခူသူဢ္ကြံာ္အဖိဒီးအ မါဆူတဿ္လီဿ္အယံၯန့ဢ္လီၯ.ဖဲအ
၀ဲသ့ဢ္ခိး
တဿ္ဆဿကတီဿ္ဒ္န့ဢ္အခါ တနံၯတခီဢ္လဿတဿ္တသ့ တဘဢ္အ ပူၯစီၯဘးအူ
ကႜံပာ္
တ့ဿ္ဃာ္အ ဖိဒီးအမါလဿ၀့ဿ္ပသံဢ္ဟံဢ္ဒီးကရီက့ၯကြဿ္ထြဲက့ၯအ စံာ္လီဿ္အဘုအဟု တဿ္မၯလီဿ္ဆူဘ ဲကယဲးသ ၀ီတနံၯတသီ ၀ံၯဒီးဟဲက့ၯကရီက့ၯဆူ၀့ဿ္ပသံဢ္ဆူအ
ဖိအ မါအအိဢ္န့ဢ္လီၯ.ဘဢ္ဆဢ္တုၯမ့ဿ္လဿအ ဟဲက့ၯတုၯလဿအ ဟံဢ္တဘ်ီ တ
ထံဢ္က့ၯလဿၯအ
ဖိဒီးအ မါဘဢ္.ထံဢ္က့ၯဒဢ္တဿ္ထဲလဿလံာ္ ပရဿဖိတဘ့ဢ္လဿအ
မါ ကြဲးတ့ဿ္န့ဢ္အီၯကရီကဒးဒီးပာ္
ဃာ္ န့ဿ္အီၯလဿပဲၾတီအ လိၯန့ဢ္လီၯ.လဿလံာ္ ပူၯ
အမါသးဘိ ရံနံဢ္ရိးစ္ ကရီကြဲးပာ္ တ့ဿ္န့ဿ္အ
လံာ္ ပရဿဖုဢ္ဖုဢ္ကိာ္ ဖိဒ္အံၯ--သးဘိဧဿ
မ့ဿ္လဿကဘီ ကလဲၯဆူ ကီၯလၯသူကီဿ္တနံၯအံၯသ
တူဿ္ကလာ္ အ ဃိယၯဒီးနဖိခံ
၈ၯပဘဢ္ဟးထီဢ္ပစူဿ္ပတ့ၯလီၯ.အဲဢ္နၯ- ရံနံဢ္လဿခံ မးစီၯဘးအူ
ကႜံသ့ဢ္ညါဘဢ္
က့ၯ၀ဲတဿ္၈့ဿ္အ လဿအ ပွဲၯလဿအ တခြါသုးခိဢ္ဒိဢ္စိဘးသဲးကႜံ (ABRO
– Army
of Burma Reserve Officers ) တဲဘဢ္က့ၯအီၯ အ မါ ဒီးအ ဖိခံ ၈ၯန့ဢ္မ့ဿ္လဿက
ဘီ ယူၯကလဲၯဆူ
ကီၯလၯသူ ကီဿ္တဘ့ဢ္ကဘဢ္ဟးထီဢ္သ တူဿ္ကလာ္အ ဃိအ၀ဲ
သ့ဢ္ထုးတဿ္ဆဿကတီဿ္တသ့
လဿၯဘဢ္.ဘဢ္က့ၯပိာ္ ၀ဲအသ ကိးလဿသ့ဢ္ညါ လိာ္
သးအခံဆူကီၯလၯသူ ကီဿ္အ
၈့ဿ္န့ဢ္လီၯ.ကဘီ လဿ ရံနံဢ္ က့ၯဒိး၀ဲဒဢ္တဘ့ဢ္န့ဢ္
က့ၯအိဢ္ပတုာ္ ၀ဲဒဢ္ဖဲရခဿဢ္ကီဿ္ ၀့ဿ္စ့းတြ့ဢ္
( စစ္ေတြျမိဳ့ ) ကတဲာ္ ကတီၯ၀ံၯဆဲး
လဲၯ၀ဲဒဢ္ဆူကီၯလၯသူကီဿ္န့ဢ္လီၯ.ရံနံဢ္ ဒီးအ
ဖိဆံးဖိခံ ၈ၯက့ၯအိဢ္ဆိး၀ဲဒဢ္ဖဲကီၯ
လၯသူ ကီဿ္မုဿ္ထီဢ္ကလံၯစိး ၀့ဿ္ဒၯကႜံၯလ့(Da Rjeeling )
ဒီး ဖဲန့ဢ္၀ံၯအ၀ဲသ့ဢ္
က့ၯအိဢ္ကဒီး၀ဲဆူ ၀့ဿ္နဲးဖိရ္ (Nagpur ) အိဢ္၀ဲဒဢ္လဿကီၯလၯသူ ကီဿ္ခဿဢ္သး
န့ဢ္လီၯ.အိဢ္၀ဲဒဢ္ဖဲန့ဢ္အခါ
ဘဢ္ဃုဖံးဃုမၯတဿ္လဿကဒိးန့ဿ္ဘဢ္က်ိ ဢ္စ့အ ၈ီဿ္
တခီခီဘဢ္ဃုက်ဲ
လဿကက့ၯဘဢ္၀ဲဆူအ ထံအ ကီဿ္တခီခီ မ့ဿ္မုဿ္နံၯကီခဲ တဿ္ဆဿ
ကတီဿ္တဖဢ္လဿအ ၈ီဿ္ ဒီးလဿခံ
န့ဢ္က့ၯတုၯဘဢ္၀ဲဒဢ္ဆူအ ထံအ ကီဿ္ဒီးအ ဖိခံ
၈ၯ၈့ၯ၈့ၯဘဢ္ဘဢ္လဿတဿ္ကီတဿ္ခဲအ ပူၯန့ဢ္လီၯ.ဖဲဟီဢ္ခိဢ္တဿ္ဒုးဖးဒိဢ္ခံဘ်ီ
တ
ဘ်ီအဆဿကတီဿ္ယပဢ္ဟဲပဿတဿ္လဿကီဿ္ပယီၯအ ပူၯသဿနံဢ္ဘ်ဲ
ဢ္ တုၯဃီၯဆူ
၁၉၄၅ နံဢ္တဿ္စူၯခါ လါအီ ကဿးစ္ဆဿကတီဿ္မးယပဢ္ဟးထီဢ္ကြံာ္၀ဲဒဢ္ဆူ
ကီဿ္ပ
ယီၯအ ပူၯန့ဢ္လီၯ.ဖဲဟီဢ္ခိဢ္တဿ္ဒုးဖးဒိဢ္ခံဘ်ီ တဘ်ီအဆဿကတီဿ္ယပဢ္ဟဲပဿ
တဿ္လဿကီဿ္ပယီၯအ
ပူၯသဿနံဢ္ဘ်ဲ ဢ္တဿ္ဆဿကတီဿ္အ ၀ဲန့ဿ္စီၯဘးအူ ကႜံဘဢ္
အိဢ္လီၯဖးဒီးအဖိအ မါဆဲးက်ိးလိာ္သးတန့ဿ္နီတမံၯလဿၯဘဢ္.ဖဲန့ဢ္၀ံၯအ
လီဿ္ခံ
တဿ္ဆဿကတီဿ္လြံဿ္နံဢ္ပူၯကြံာ္ မးအ
၀ဲက့ၯထံဢ္လိာ္ဘဢ္က့ၯအသး ဒီးအ မါသးဘိ
ရံနံဢ္ ဒီးအ ဖိမုဢ္ဖိခြါခ ံ၈ၯလဿ၀့ဿ္လိဒိဢ္ဖဲ ၁၉၄၆
နံဢ္ လါ ယူၯလံ ဖဲအ ၀ဲလဲၯဆူ၀့ဿ္
လိဒိဢ္အခါ န့ဢ္လီၯ.ဘဢ္ဆဢ္တဿ္ဆဿကတီဿ္လြံဿ္နံဢ္အံၯအ မုဿ္နံၯမုဿ္သီ
ဖးယံာ္
ဖးထီသ့ဢ္တဖဢ္အံၯဆီတလဲ ကြံာ္အ ၀ဲသ့ဢ္ဟံဢ္ဖိဃီဖိတဒူဢ္အံၯအ တဿ္အိဢ္မူအ
ဘူဢ္အ
တီဿ္လဿာ္ လဿာ္ဆ့ဆ့ခဲ လဿာ္ခဲဆ့ န ့ဢ္လီၯ.စီၯဘးအူ ကႜံအ တဿ္လဲၯ
ဆူအဲ ကလံးကီဿ္တဘ်ီအံၯ
တမ့ဿ္တဿ္က့ၯဃု ထံဢ္က့ၯ ဟံဢ္ဖိဃီဖိအ တဿ္၈့ဿ္ဘဢ္.
အ တဿ္လဲၯဘ်ီအ ၀ဲအံၯလဲၯ၀ဲဒီးအသ
ကိးအ ၈ၯသဿ၈ၯ လဿအ မ့ဿ္၀ဲဒဢ္ - ပီဿ္ရီ
စီၯဖိခႜံး ခ့ဢ္စံဢ္အိဢ္ကညီလီဿ္ခဿဢ္သးကရဿခိဢ္
စီၯသဢ္ဒ့ဢ္ ဒီးသးပွဿ္စံးဒနံဢ္လူၯနံဢ္
ဒ္ ခ့ဢ္အဲ ယူဢ္ခဿဢ္စးတဖုအသိးလဿတဿ္ကလဲၯထံဢ္လိာ္
သး ဒီးအဲ ကလံးပဒိဢ္လဿ
ထံရူဿ္ကီဿ္သဲးအတဿ္၈့ဿ္အ၈ီဿ္န့ဢ္လီၯ.ဖဲအ ၀ဲဒဢ္က့ၯထံဢ္လိာ္ဘဢ္က့ၯအသးဒီးအ
ဟံဢ္ဖိဃီဖိဖဲ၀့ဿ္လိဒိဢ္အခါအ ဖိခြါ စီၯမဲဢ္ခဿဢ္အသးနံဢ္အိဢ္(၁ ၉) နံဢ္ဒီးအဖိမုဢ္
နီဿ္သဲ လ္မၯကႜံတခီအသးနံဢ္အိဢ္၀ဲဒဢ္(၁ ၇) နံဢ္ကဲထီဢ္မုဢ္လိဢ္ဘိခြါ လိဢ္ဘိခံ၈ၯ
လဿာ္လံန့ဢ္လီၯ.စီၯဘးအူ ကႜံန့ဢ္ကြဿ္နီဢ္က့ၯအ ဖိခံ ၈ၯန့ဿ္တဘဢ္လဿၯဘဢ္လီၯ.
ဖိခြါဒိဢ္စီၯမဲဢ္ခဿဢ္အ
နီဿ္ဒိဢ္တဿ္ဖးဒိဢ္ဖးထီ ဒီးအသးတစဲ၀ဲဒဢ္လဿကီဿ္ပယီၯအ
ထံရူဿ္ကီဿ္သဲး တဿ္၈့ဿ္တဖဢ္န့ဢ္ဘဢ္.မ့မ့ဿ္တခီအသးစဲဒိဢ္ဒဢ္တဿ္လဿတဿ္စဲၯတဿ္
ဒြဲ
တကပၯ လဿအ မ့ဿ္၀ဲဒဢ္ကႜဲးစ္တဿ္သံ က်ံ တဿ္သူဢ္၀ံဢ္သးဆဿ(Jazz
Music) ဒီးက်ဲးစဿး၀ဲဒဢ္လဿကကဲထီဢ္ဘဢ္ပွၯ၈ဲၯ ကလံဢ္ (Ballet
Dancer) န့ဢ္လီၯ.စီၯဘး
အူ ကႜံအ ဖိမုဢ္ဖိ နီဿ္သဲ လ္မၯကႜံစ့ဿ္ကီးတယံာ္ဘဢ္ကမၯတဿ္အဿဢ္လီၯအီလီၯတဿ္
အီဢ္သံအ
ီဢ္ မံ ဒီးပွၯဖိလဲန္ကလုာ္ အသုးခိဢ္ဖိတ၈ၯလဿကဒိးတ့ဒိး ဖ်ီ အသးဒီးအီၯ
အ ၈ီဿ္န့ဢ္လီၯ.စီၯဘးအူ
ကႜံ ဟးထီဢ္၀ဲဒဢ္ဖဲ ကီဿ္ပယီၯအ ပူၯဖဲလဿ(၁ ၉၄ ၆) နံဢ္
လါယူၯလံ (၂၉)
သီအနံၯ လဲၯထံဢ္လိာ္ တဲသ ကိးတဿ္ဒီး ကိတိာ္ ခိဢ္က်ဿဿ္ ခ်ံ မ့း
အဲးတလံဢ္ အ ပဒိဢ္ပပွဿ္ခဿဢ္စးတနီၯ
ဒီးအိဢ္ဆိး၀ဲဒဢ္ဖဲ ကီဿ္အဲ ကလံးလြံဿ္လါ ၀ံၯ
ဟဲက့ၯကဒါ က့ၯဆူ ကီဿ္ပယီၯအ ပူၯဖဲလဿလါ
နိၯ၀့ဘဿဢ္အ လါအ ပူၯန့ဢ္လီၯ.
ဘဢ္ဃး ဒီး စီၯဘးအူ ကႜံအ ၈့ဿ္န့ဢ္အ ဖိမုဢ္ဖိနီဿ္သဲ လ္မၯရံစဿ္(ကႜံ)
ကြဲးက့ၯ၀ဲဒဢ္
လဿအ လံာ္ အ တဿ္ကြဲးအ ပူၯတတီၯန့ဢ္ကြဲး၀ဲဒဢ္ဒ္အံၯလီၯ….တဿ္လဿယပါ န့ဢ္
အ
၀ဲဒဢ္မ့ဿ္ပွၯလိာ္ ကြဲဖိလဿအ ဖႜဲးလိာ္ ကြဲသ့ တ၈ၯန့ဢ္လီၯ.ဒိးကသ့ဢ္သ့ပွီဿ္ထံ
သ့ မ့ဿ္စ့ဿ္ကီး
ကညီဖိ ဖ ်ဿဢ္ထူကရဿပွၯထူဖ်ဿဢ္ထူဖိတ၈ၯလီၯ .တဿ္လဿအလိာ္
ကြဲ၀ဲဒဢ္မုာ္ ကတဿဿ္န့ဢ္မ့ဿ္တဿ္လိာ္
ကြဲတဿ္တီဿ္(Galf) န့ဢ္လီၯ. မုဿ္နံၯမုဿ္သ ီဖဲ
လဿယနီဿ္ဆံးဆံး ဒံးအခါ ယဆ့ဢ္နီၯကြဿ္ကီယပါ
လိာ္ ကြဲတီဿ္(Galf) လဿတဿ္ပ်ီ
အနံၯယသ့ဢ္ နီဢ္ဒံးတုၯလဿမုဿ္မဆါ တနံၯအံၯန့ဢ္လီၯ.ယပါ တ့
ထီဢ္၀ဲဒဢ္တဿ္လိာ္
ကြဲအဒဿးဖိတ ကဆူးဖဲလဿပဟံဢ္အ ကပၯန့ဢ္လီၯ.အ ၀ဲဒဢ္သိဢ္လိန့ဢ္ယကႜီလဿ
တဿ္တမဲးစု(တဿ္ထိစုခိဢ္)
န့ဢ္လီၯ.ယအဲဢ္ဒိးတဲပႜးယပါအ တဿ္ပာ္သးအ ၈့ဿ္တ စဲး
လီၯ.ဘဢ္တဘ်ီ
ပအိဢ္လဿ၀့ဿ္ကလီ (ယိၯဒိဢ္ကီဿ္စဲဢ္) ပကႜိပ်ဿ္ပဟဲက့ၯဟးဆူ ပ
ဟံဢ္န့ဢ္လီၯ.တဿ္တနံၯန့ဢ္ ယကႜီထိလိာ္အသးဒီး
အသ ကိးပွၯကႜိဖိ လဿကႜိအ ဃိ
အ မဲာ္သဢ္ ထီဢ္လုးထီဢ္လါ ၀ဲဒဢ္န့ဢ္လီၯ.ယပါ
ထံဢ္ယကႜီအ မဲာ္သဢ္ဒီးအ၀ဲဒဢ္သံ
ကြဿ္ယကႜီ ဖိခြါနမဲာ္သဢ္ထီဢ္လုးထီဢ္လါ ဘဢ္မနုာ္လဲဢ္ ? ယကႜီတဲက့ၯအီၯပအ့ဢ္လိာ္
ပသးလဿကႜိန့ဢ္လီၯ.ယပါသံ ကြဿ္ကဒီးအီၯနသ ကိးလဿအ ထိနၯတဖဢ္အ တဿ္
အိဢ္အသးမၯအသးဒ္လဲဢ္
? ယကႜီတဲဆဿက့ၯယပါ အ၀ဲသ့ဢ္တူဿ္ဘဢ္တဿ္ဆါန့ဿ္
ယၯတခီဒံးလီၯ.ယပါ
တဲက့ၯအီၯ ဖိခြါ တိဿ္နီဢ္ဃာ္ တဿ္လဿပကီၯသူဢ္ကီၯပသးန့ဢ္
မ့ဿ္တဿ္လဿအ၈့ၯကတဿဿ္လီၯ.ဘဢ္ဆဢ္တဿ္လဿပွၯမၯတ
ရီတပါ ပွၯန့ဢ္ပတဘဢ္
တူဿ္အီၯဘဢ္.ပကဘဢ္ၾတီတဒဿလီၯပသးလီၯ.အ
၀ဲန့ဢ္မ့ဿ္ယပါ ပါအ တဿ္ပာ္အ
သးန့ဢ္လီၯ.ဒီး လဿအ တဿ္ကြဲးအ ၈ၯတခါအ ပူၯတတီၯန့ဢ္ကြဲး၀ဲဒ္အံၯ
- ဖဲလဿပ
ဘဢ္အိဢ္လီၯဖးဒီး ပပါအခါ ယထံဢ္ဘဢ္ယမိဿ္ ဘဢ္ကြဿ္လုဿ္ဒိဢ္ထီဢ္ပွၯလဿတဿ္
ကီတဿ္ခဲအ
ပူၯန့ဢ္ယသးဆါ ယပါဒိဢ္မးလီၯ.ဘဢ္ဆဢ္ဒီးလဿခံ နံဢ္လါ တဿ္ဆဿက
တီဿ္သ့ဢ္တဖဢ္လဲၯပူၯကြံာ္
၀ဲဒဢ္ဖးယံာ ္မး ယသ့ဢ္ညါ ဘဢ္က့ၯ ယပါ အ တဿ္အဲဢ္
ဘဢ္အ ပွၯကလုာ္အ တဿ္ပာ္ သးအ ၈့ဿ္
ယပါ အ တဿ္၈ဲၯလိာ္ ဟ့ဢ္လီၯအသးလဿ
အ ပွၯကလုာ္ အ ၈ီဿ္အ တဿ္၈့ဿ္တဿ္က်ိၯသ့ဢ္တဖဢ္ ဒီးယထံဢ္ဘဢ္ကဒီး
လဿအ
ပွၯကလုာ္သ့ဢ္ တဖဢ္အဲဢ္ဘဢ္အီၯပာ္ဒိဢ္ပာ္ ထီအီၯအ ၈့ဿ္တဘ်ီမးဖဲန့ဢ္ယနဿ္ပဿဿ္
က့ၯယပါ
ပါ န့ဢ္လီၯ.ဘဢ္ဃး ဒီးစီၯဘးအူ ကႜံအ ၈့ဿ္န့ဢ္အဖိခြါ စီၯမဲၯခဿဢ္ကြဲးက့ၯ
၀ဲလဿအ
တဿ္ကြဲးအ ပူၯတတီၯစံး၀ဲဒ္အံၯ -- ယပါ န့ဢ္အ နီဿ္ထီယဲဿ္ခီဢ္ယီဿ္ဒီး ဃိးစု
မုဿ္ဒိဢ္လီၯ.ထီဘိန့ဢ္အ
၀ဲအိဢ္ဒဢ္တဿ္ကဆွဲ ကဆွီ ဒီးအခိဢ္ဆူဢ္န့ဢ္ခြံဘ့်၀ဲဒဢ္ဆူ
အခ်ဿ ထီဘိ လီၯ.အ၀ဲမ့ဿ္ပွၯလဿအဒိဢ္တဿ္လီၯပိာ္ခြါ
တ၈ၯအိဢ္ဒီးတဿ္နံၯကမွံထီဘိ လီၯ.ယပါန့ဢ္အသကိးလဿထီဢ္ဃုာ္ကႜိဒီးအီၯလဿခဲၾဘ့းဖႜဢ္စိမိၯတဖဢ္ကိးဒဢ္အီၯလဿ
- ဖရဲးအဲ လဿဿ္ (Fred Allen) လီၯ.ယပါန့ဢ္အ၀ဲဒဢ္မ့ဿ္ပွၯလဿအ
ဟဲလီၯစဿၯ
လဿပွၯတဿ္အိဢ္တဿ္ယဿၯ အိဢ္ဒီးတဿ္ကူဢ္ဘဢ္ကူဢ္သ့ အိဢ္ဆိးကူကၯတဿ္ကဆွဲ
ကဆွီ
ဒီးမ့ဿ္ပွၯတ၈ၯလဿအိဢ္ဒီးတဿ္ပာ္သူဢ္ပာ္သး လဲဿ္လဲဿ္ထီထီအိဢ္ဒီးတဿ္နာ္န့ဢ္
လီၯအသးတ၈ၯလီၯ.ယပါ
န့ဢ္အိဢ္၀ဲဒဢ္ဒီးအသီ တူဿ္ဖိတဖ်ဿဢ္ဘဢ္ဆဢ္ယတထံဢ္
လဿအ၀ဲဒဢ္၈ူာ္၀ဲဒဢ္နီတဘ်ီဘဢ္.ဘဢ္ဆဢ္ဖ်ါ
လဿအသးစဲ၀ဲဒီးတဿ္ဒ့တဿ္အူ ကစီဒီလီၯ.
ဘဢ္မနုၯအ ဃိလဲဢ္န့ဢ္ဖဲပအိဢ္ဒံးလဿခ့စ္၀ူဢ္(ဒ္)
(Kings Wood) အခါ အ၀ဲဒဢ္ဆွဿ
ယၯဆူ သံက်ံ စဲၯဒြဲတဿ္မၯလိကႜိအဃိလီၯ. ဖ်ါဘဢ္ယၯလဿအ
၀ဲဒဢ္မ့ဿ္ပွၯတ၈ၯ
လဿအိဢ္ဆိးကူကၯတဿ္ကဆွဲကဆွီ အိဢ္မူလဿတဿ္အိဢ္မူအ ပတီဿ္ထီ
အဃိအသး
စဲ၀ဲဒီးစဲၯဒြဲပီညါ တဿ္ကူဢ္ဘဢ္ကူဢ္သ့ န့ဢ္လီၯ.ဘဢ္ဆဢ္ဘဢ္ဃးဒီးတဿ္၈့ဿ္သ့ဢ္တဖဢ္
အံၯ
ယတနဿ္ဟူအ တဲဖ်ါ ထီဢ္၀ဲလဿပမဲာ္ ညါနီတဘ်ီဘဢ္.ယပဿ္န့ဢ္တမ့ဿ္ပွၯအသး
စူၯလဿတဿ္သိဢ္လိန့ဿ္ဖိလံၯအ
လံာ္ အ ဖီခိဢ္တ၈ၯဘဢ္.အ မ့ဿ္သိဢ္လိန့ဿ္ယလံာ္ န့ဢ္
လီၯ၈ာ္ ဒ္ပွၯဒိးကသ့ဢ္ဖိလဿအထုးတံဿ္ဃာ္ကသ့ဢ္အ
ပ်ံၯဃံးဃံးဒီးဖ့် ကသ့ဢ္အခံ
လဿနီဢ္တီဿ္ဒီးမဿအကသ့ဢ္ဃ့ဿ္တဿ္ခ့်ခ့်
န့ဢ္လီၯ.ယပဿ္န့ဢ္အနီဿ္ကစဿ္ဒဢ္၀ဲဆီဢ္ထြဲ
ဒီးသိဢ္လိ န့ဿ္ယၯလဿတဿ္ဒိးလ့ဿ္ယီဿ္တဿ္ဒိးကသ့ဢ္ တဿ္ပွီဿ္ထံ
ဒီးတဿ္တမဲးစုခိဢ္
( ဘီဢ္ကစဿဢ္) အ တဿ္သ့ တဿ္ဘဢ္သ့ဢ္တဖဢ္န့ဢ္လီၯ.မ့ဿ္သိဢ္လိန့ဿ္ယၯတဿ္တမဲး
စုအခါ
န့ဢ္မ့ဿ္လဿယနီဿ္ဆံးအ ဃိအ၀ဲဒဢ္ဘဢ္ခ်ံးလီၯအခီဢ္လဿဟီဢ္ခိဢ္အလိၯမ့ဿ္ဒ္
သိးအနီဿ္ကဖုဢ္လီၯဒီးအ
မဲာ္သဢ္ကအိဢ္ဃူဃူဒီးယမဲာ္သဢ္အ ၈ီဿန့ဢ္လီၯ.မ့ဿ္လဿ
အ၀ဲဒဢ္ဘဢ္ခ်ံးလီၯအခီဢ္အ
ဃိအ၀ဲသုးထီဢ္သုးလီၯအသးခ့်ခ့် တန့ဿ္ဘဢ္ဒီးယထိ
ဘဢ္အ နါဒ့သြံဢ္လီၯအခါန့ဢ္အ ၀ဲဒဢ္ကြဿ္ယၯအသးခု
၀ဲဒီးပာ္ကဖဿလဿအသးလဿ
ယဃိ န့ဢ္လီၯ.ဘဢ္ဆဢ္အနီဿ္ကစဿ္တခီ တက်ဲး စဿး၈ဲဲၯလိအသး
တုၯလဿအ ကဲထီဢ္
ဘဢ္ပွၯ၈ဲၯလိာ္ ကြဲတဿ္ဖိလဿအ ဖ်ိးစိတ၈ၯအ ပတီဿ္နီတဘ်ီဘဢ္.တဿ္လဿယပါ
န့ဢ္မ့ဿ္ပွၯတ၈ၯလဿအအိဢ္၀ဲဒဢ္ဒီးတဿ္၈ုာ္ က်ဲးစဿး တဿ္သးစြံကတုၯတ၈ၯလီၯ
. ဒ္သိးဒီးကထီဢ္ဘဢ္ကႜိဆူခဲၾဘ့းဖႜဢ္စိမိၯကန့ဿ္အ၈ီဿ္ဘဢ္က်ဲးစဿးမၯလိန့ဿ္၀ဲလးတံက်ိာ္
ဃုလါအတီဿ္ပူၯန့ဿ္၀ဲ၈့ၯ၈့ၯဘဢ္ဘဢ္န့ဢ္မ့ဿ္တဿ္ပာ္
ဖ်ါ ထီဢ္အ ကံဿ္အ စီအိဢ္ထဲလဲဢ္အ
၈့ဿ္န့ဢ္လီၯ.ဒ္တဿ္ပာ္ ပနီဢ္ဃာ္
၀ဲတဿ္ဆဿကတီဿ္အသိး ဘဢ္မၯလိဖ်ိ ထီဢ္၀ဲဒဢ္တဿ္
ဘ်ဿသ ဲစးပီညါ လဿကႜိမံၯဟူသဢ္ဖ်ါ လဿဟီဢ္ခိဢ္ဒီတဘ့ဢ္အပတီဿ္ခ
ဲၾဘ့းဖႜဢ္စိမိၯဒီး
ဖ်ိထီဢ္၀ဲလဿအ ပတီဿ္ထီဢ္ဘးန့ဢ္မ့ဿ္တဿ္အူဢ္ကီၯအ ၈့ၯကတဿဿ္တခါ
လဿအနဿၯ
တဿ္ကတိၯက်ိာ္ ဒီးတဿ္ဘ်ဿသဲ စးပီညါ ထဲလဲဢ္အ၈့ဿ္န့ဢ္လီၯ.အ တဿ္ကူဢ္ဘဢ္ကူဢ္
သ့
အ တဿ္သ့တဿ္ဘဢ္ ဒီးအ တဿ္ပာ္သးကဿၯမုဆွဳတဖဢ္အံၯန့ဢ္ဒုးကဲထီဢ္တဿ္ မၯ
နဿၯဖးဒိဢ္တမံၯလဿအ
တဿ္အိဢ္မူအ ပူၯန့ဢ္လီၯ.ဘဢ္ဆဢ္ ယပဿ္အံၯတ မ့ဿ္ပွၯတ၈ၯ
လဿအဘ် ဳးလီၯအသးလဿာ္ဆဿလဿာ္
ကတီဿ္လဿအ တဿ္ဖံးတဿ္မၯဖးဒိဢ္အ ပူၯလဿ
အ ပွဲၯဒီးတဿ္လီၯကဿဢ္လီၯက်
ဴတကလုာ္ အသိးန့ဢ္ဘဢ္.အ ၀ဲဒဢ္မ့ဿ္ပွၯတ၈ၯလဿ
အိဢ္မူရ့လိာ္ အသးဒီးအတံၯသ ကိးသ့ဢ္တဖဢ္လဿတဿ္သူဢ္ဖွံသးညီ
လဿအ တဿ္အိဢ္
မူအ ပူၯန့ဢ္လီၯ.လဿတဿ္အိဢ္ကသုဢ္ဆဿကတီဿ္အခါန့ဢ္အါဒဢ္တဿ္တက့ဿ္အ
၀ဲလဲၯ
၈ဲၯလိာ္ ကြဲတီဿ္(Golf) လဲၯ၈ဲၯလိာ္ ကြဲဘံ လံယဲး(Billiards) ဒီးအသ
ကိးတရူး
ပွၯထူးပွၯတီၯဒ္သိးဒီးအီၯသ့ဢ္တဖဢ္န့ဢ္လဿတဿ္လိာ္ ကြဲအ လီဿ္န့ဢ္လီၯ.ဒ္လဲဢ္၈့ၯ
တဿ္သ့ဢ္တဖဢ္န့ဢ္မ့ဿ္တ့ဿ္ဒဢ္တဘ်ီ
ယပဿ္အ တဿ္အိဢ္မူ လဿတဿ္အိဢ္ ဖ်ါ တဖဢ္န့ဢ္လီၯ.
မ့မ့ဿ္ခဲအံၯဟီဢ္ခိဢ္တဿ္ဒုးဖးဒိဢ္ဆ
ီတလဲကြံာ္ ၀ဲပဟံဢ္ဖ ိဃီဖိအ တဿ္အိဢ္မူအဘူဢ္အ
တီဿ္ခဲ လဿာ္ ခဲဆ့ လံလီၯ.
